La Princesse de MontpensierAuteur: Serge Van Duijnhoven
wo 03/11/2010 - 17:06 De nieuwste film van Bernard Tavernier is een bewerking van de novelle van Madame de Lafayette uit 1662. Een feministisch sprookje of een film noir?
Regisseur, scenarist en auteur Bertrand Tavernier maakte in de afgelopen 35 jaar meer dan twintig speelfilms. In 1974 won hij met zijn film L'Horloger de Saint-Paul een zilveren Bär op het Berlijnse filmfestival. Deze eerste erkenning zou in een lange carrière gevolgd worden door vele nominaties en vier keer een César, de hoogste onderscheiding van de Franse filmindustrie.
Met La princesse de Montpensier, een kostuumfilm die in grove lijnen gebaseerd is op de gelijknamige novelle van Madame de Lafayette uit 1662, haakt Tavernier (69) opnieuw aan bij de talrijke films uit zijn carriere waarin hij gloriëeerde met drama’s die speelden in een historische context.
Kern van La princesse de Montpensier, dat zich afspeelt tegen de achtergrond van bloederige godsdiensttwisten in de tweede helft van de zestiende eeuw, is de opmerkelijke éducation sentimentale van de beeldschone Marie de Mézières. Marie wordt in toenemende mate verscheurd door haar plicht om in te stemmen met het gearrangeerde huwelijk dat haar vader wist te bekokstoven met de prins van Montpensier en haar liefde voor de Hertog van Guise, met wie Marie al sinds haar dertiende op vertrouwelijke voet verkeert.
De rol van mosgroen prinsesje dat zich in alle onschuld tot de vlam van de natie weet te ontwikkelen, is de frêle Mélanie Thierry op het lijf geschreven. Haar mentor Chabannes (een sublieme vertolking van Lambert Wilson) weet haar intelligentie tot volle wasdom te kweken, iets wat in die tijd niet altijd in dank werd afgenomen. Maar Marie kan haar mannetje staan, zelfs aan het Hof van Parijs. Tavernier portretteert de prinses zelfs een beetje als een feministe avant la lettre. Zij het een feministe die voor de finale ontgrendeling van haar ketens, na een lang proces van weerstand en beteugeling, haar hoop gevestigd heeft op een man die – zo weet zij zeker – als enige is voorbestemd om op te treden als de sleutelbewaarder van haar ziel.
Een gesprek met Tavernier
Op het laatste filmfestival van Cannes, waar La princesse de Montpensier meedraaide in de hoofdcompetitie, kreeg Cobra de gelegenheid om Bertrand Tavernier te spreken.
Bertrand Tavernier: Ik zag in die prachtige novelle van Lafayette de mogelijkheid om een magnifieke liefdesgeschiedenis te verbeelden in een historische context die ik nog niet eerder had geëxploreerd. Weet u, voor mij moet iedere film – wil ik er het enthousiasme voor op kunnen brengen dat ik aan het onderwerp verplicht ben – ook iets hebben van een ontdekkingstocht. Ik wil me helemaal in het onderwerp onder kunnen dompelen, onderzoek verrichten, en een poging wagen de historischecontext ook op psychologisch niveau gestalte te geven.”
De film is een historisch kostuumdrama en heeft tegelijkertijd veel weg van een thriller of een film noir. Hoe heeft u deze combinatie tot stand weten te brengen? Heeft u veel compromissen moeten sluiten wat betreft de historiciteit van de scènes?
Tavernier: “Integendeel. Ik ben heel erg streng omgesprongen met de details in deze film. De setting moest historisch correct en geloofwaardig zijn maar zeker niet te somptueus en in het oog springend. Dat zou de aandacht van het publiek enkel maar afleiden van waar het me echt om te doen is: het gevoelsleven, de belevingswereld van Marie de Montpensier en de overige protagonisten. Ik heb getracht om de wortels van onze moderne emoties bloot te leggen. Zaken als liefde, vrijheid, tolerantie, zelfverwezenlijking, jaloezie, opofferingsgezindheid, geloof, wanhoop… Ze komen allemaal aan bod in de film.”
Heeft u aan Marie de Montpensier gedacht in termen van het feminisme zoals we dat in later tijden hebben leren kennen?
“Zeer zeker. Marie de Montpensier is naïef maar ze is ook schrander en vooral tomeloos leergierig. Ze wil koste wat het kost leren lezen en schrijven, en droomt er vurig van haar lot in eigen hand te kunnen nemen. In beide amibties slaagt ze met glans. En dat in een tijd dat mannen van adel enkel geacht werden te vechten en jagen, en vrouwen hooguit het spinnenwiel mochten bedienen! Ik voel een diepe sympathie voor haar. Ik wilde haar perse begrijpen. Laten zien hoe wreed en kil de meeste mannen in die tijd met hun vrouwen omsprongen. Marie wordt gedreven door een natuurlijke vrijheidsdrang, die in haar geval tegelijkertijd ook een emancipatorische geldingsdrang is. Ze wil zich ontwikkelen, ze wil liefde ervaren en liefde geven. Tegelijkertijd wordt ze door allerlei ambivalente gevoelens in haar vrijpostigheid geremd. Moet ze loyaal blijven aan haar man Philippe of alles wat ze is en bezit op het spel zetten door in te gaan op de avances van de eveneens in vuur en vlam staande charmeur Henri de Guise? Het is in deze film wat dat betreft precies zoals in het echte leven: Onze wil komt zelden overeen met onze bestemming.”
["La Princesse de Montpensier" - Bertrand Tavernier. Met: Mélanie Thierry, Lambert Wilson. Bij ons in de zalen vanaf 03.11.2010]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten